اکثر کودکان دچار زخم شدن زبان میشوند. این زخمهای دهانی با هم متفاوت هستند و معمولا بیضرر میباشند، اما همواره با درد همراه خواهند بود. گاهی اوقات در دهان کودکان زخمهایی به وجود میآید که باعث ناراحتی و نگرانی والدین میشوند. دلیل زخم شدن زبان کودک میتواند ضربه یا ابتلا به بیماریهای مختلف باشد. در نظر داشته باشید که این زخمها نسبت به زخمهایی که در دهان بزرگسالان ایجاد میشوند کم خطر هستند، اما حتما باید مورد بررسی قرار بگیرند. زخمهایی که داخل دهان و روی زبان کودکان به وجود میآیند به دو گروه تقسیم میشوند: زخمهایی که نشان دهنده بیماری نیستند و زخمهایی که بیماری به حساب میآیند. در ادامه شما را با این دو گروه بیشتر آشنا خواهیم کرد.
چه زخم هایی بیماری محسوب می شوند؟
پزشک با بررسی عکس زخم زبان کودک میتواند به نوع آن پی ببرد و درمان مناسبی را برای فرد آغاز کند.
عفونتهای دندان
کودکان نیز دچار عفونت دهان و دندان میشوند. در صورتی که این عفونت به موقع درمان نشود، باعث ایجاد چرک شده و از کنار دندانهای خراب خارج میشود.
التهاب لثه
در صورتی که کودکان بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نکنند، دچار التهاب لثه یا ژنژیویت خواهند شد.
عفونتهای قارچی
عفونتهای قارچی در دهان کودکان به صورت کاندیدا آلبیکانس ایجاد میشوند. ممکن است نوزاد در زمان خروج از کانال زایمان به این عفونت مبتلا شود.
عفونتهای ویروسی
عفونتهای ویروسی باعث ایجاد زخم روی زبان کودک میشوند.
چه زخم هایی بیماری نیستند؟
همانطور که گفته شد، زخم زبان کودک در اکثر موارد نشان دهنده بیماری نیست. بنابراین در صورتی که به دلایل زیر متوجه ایجاد زخم روی زبان کودکان شدید جای نگرانی نخواهد بود.
آسیب رسیدن به بافت نرم
همانطور که میدانید کودکان به طور مداوم در حال بازی کردن و جنب و جوش هستند. همین جنب و جوش زیاد ممکن است باعث وارد شدن ضربه به دهانشان شود. گاهی اوقات این ضربات به مخاط دهان آسیب وارد میکنند و منجر به زخم زبان در کودکان خواهند شد.
خراش خوردن زبان
زمانی که دندانهای کودک در حال رشد هستند و از لثه فک پایین بیرون میزنند، ممکن است باعث خراش و برش زبان شوند و در نتیجه زخمهایی را بر روی زبان کودک ایجاد کنند. این نوع زخم زبان نوزاد کاملا طبیعی است و در کوتاه مدت از بین میرود.
درمانهای دندان پزشکی
گاهی اوقات زبان یا دهان کودک در اثر درمانهای دندانپزشکی مثل بیحسی آسیب میبیند. کودکان معمولا بخشی از دهان و زبانشان که دچار بیحسی شده است را میجوند و همین موضوع ممکن است سبب بروز زخم زبان شود. به طور کلی این زخمها دارای شکل نامناسبی هستند و بهبود کامل آنها حدود دو هفته طول میکشد.
کیستهای رویشی
زمانی که یک دندان در حال رویش است، در سطح لثه خون مردگی به وجود میآید. این خون مردگی با نام کیست رویشی نیز شناخته میشود. چنین کیستهایی بیماری محسوب نمیشوند و بدون عوارض هستند و ممکن است فقط مقدار اندکی خونریزی به همراه داشته باشند. کیستهای رویشی معمولا در دندانهای عقبی ایجاد میشوند.
علت بیماری های زبان در کودکان
بیماریهایی که بر روی زبان کودکان به وجود میآیند و باعث ایجاد زخم روی زبان میشوند به دلایل مختلفی رخ میدهند. زبان سالم دارای رنگ صورتی است و بین پرزها جوانه چشایی وجود دارد. موارد زیر علت زخم شدن زبان نوزاد و ابتلا به برخی بیماریهای زبانی هستند:
- نقص سیستم ایمنی
- کمبود ویتامین
- سرطان دهان
- اختلال اعصاب
- عوارض ناشی از مصرف برخی داروها
پیشگیری و درمان زخم زبان کودکان
تا اینجای مقاله متوجه شدید که زخم روی زبان نشانه چیست. اکنون باید با روشهای پیشگیری و درمان زخم زبان آشنا شوید. روشهای زیادی وجود دارد که با کمک آنها میتوان از ایجاد زخم زبان کودکان جلوگیری کرد. این روشها عبارتند از:
- گاهی اوقات علت زخم شدن زبان فرزندتان، خوردن غذاهای ترش و سفت مثل چیپس، بیسکوییت و شیرینیهای سفت است. بنابراین برای درمان خانگی زخم زبان کودک باید مصرف این مواد را به حداقل برسانید.
- از ایجاد آسیب بر روی زبان و داخل دهان در اثر جویدن جلوگیری کنید. چون این آسیبها میتوانند باعث بروز زخمهای آفتی شوند.
- اجازه ندهید کودکتان سخت و محکم مسواک بزند. غیراصولی مسواک زدن باعث آسیب دیدن لثهها و مخاط دهان میشود و زخمهای آفتی را به همراه خواهد داشت. نوع مسواک نیز در بروز این زخمها تاثیرگذار است. از مسواکهای سفت و بیکیفیت استفاده نکنید.
- کودکتان را از استرس و فشار دور نگه دارید. برخی از کودکان به دلیل استرس شروع به گاز زدن و جویدن لبهای خود میکنند که کار بسیار مضری است.
- از غذاهای آلرژیک مانند شکلات، گوجه فرنگی، آجیل و بسیاری دیگر از تنقلات دوری کنید تا مشکلی به وجود نیاید. در صورتی که کودک شما علاقه زیادی به این غذاها دارد، مراقب باشید که آنها را بیش از حد مصرف نکند.
- از خمیر دندانهای مناسب و فاقد سدیم لوریل سولفات استفاده کنید. سدیم لوریل سولفات یک امولسیون کننده است که به خمیر دندانها اضافه شده و میتواند برای کودکان مضر باشد.
- پیش از تولد نوزاد، دستورالعملهای بهداشتی را رعایت کنید. اگر مادر به بهداشت دهان و دندان اهمیت ندهد، ممکن است کودک نیز با مشکلاتی روبرو شود. بهداشت دهان مادر بر روی سلامت دهانی و وزن نوزاد تاثیرگذار خواهد بود.
- به کودک خود خوراکی شیرین ندهید؛ چون شیرینیجات باعث رشد قارچ درون دهان میشوند. برای شستن شیشه شیر کودک دقت زیادی به خرج دهید. اجازه دهید شیشه شیر به مدت ۲۰ دقیقه در آب بجوشد تا به طور کامل ضدعفونی شود. سینه مادر نیز باید همیشه تمیز باشد؛ چون در زمان شیر دادن ممکن است به قارچ آلوده شود. بهتر است سینه را با محلولهای ضدقارچ تمیز کنید تا مشکلی برای نوزاد به وجود نیاید.
برخی از بیماری های دهان و زبان در کودکان
نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض بیماریها قرار دارند. بافت نرم دهان و زبان آنها نیز از حساسیت بالایی برخوردار است و ممکن است به بیماریهای زیر مبتلا شوند:
برفک دهانی
برفک دهانی تکههای پنیری مانند و سفید در داخل دهان و روی زبان میباشند که معمولا در نوزادان، زنان باردار، افراد مسن، افراد دیابتی، کسانی که داروهای استروئیدی مصرف میکنند و کسانی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند مشاهده میشوند.
لیکن پلان دهان
در بیماری لیکن پلان دهان، پوست سفید، سفت و دچار خارش میشود. برای پیشگیری از بروز این بیماری باید از استعمال تنباکو و مصرف غذاهای تند جلوگیری کرد. لازم به ذکر است که برای درمان لیکن پلان دهان، مصرف داروهای ضدقارچ موثر واقع میشود.